Wat zijn dat eigenlijk lentekriebels? Voor mij is het een onbestemd geluksgevoel als ik ’s ochtends vroeg de eerste merel hoor of krokussen zie bloeien. Optimisme en zin om nieuwe dingen te ondernemen. Verlangen naar zon, terrasjes en vrolijke mensen. Als ik aan de lente denk dan komen er allerlei positieve gevoelens bij mij op. Ik krijg er nieuwe energie van en het maakt mij blij.
De laatste jaren is er binnen de positieve psychologie veel onderzoek gedaan naar het nut van prettige of positieve gevoelens zoals plezier, interesse en dankbaarheid. Barbara Frederickson – een van de voortrekkers van de positieve psychologie- ontwikkelde het broaden and build model. Volgens dit model leiden positieve emoties tot een verbreding van onze aandacht, gedachten en handelingen. Als je ergens geïnteresseerd in raakt wil je dat onderzoeken, waardoor je nieuwe informatie krijgt, ervaringen opdoet en leert. Dankbaarheid helpt je om het positieve te zien en te waarderen. Plezier nodigt uit tot spelen, oefenen en gebruiken van je creativiteit. Hierdoor bouw je persoonlijke hulpbronnen op die lange tijd blijven bestaan en die je in de toekomst kunt gebruiken om met lastige situaties om te gaan. Daarbij hebben positieve gevoelens onderling een versterkend effect op elkaar en je kunt er elkaar mee ‘aansteken’. Lentekriebels zijn besmettelijk.
De lente is voor mij het seizoen van nieuwe plannen maken en bedenken wat ik wil gaan ondernemen in mijn werk. Uit onderzoek binnen de positieve psychologie blijkt dat er veel positieve effecten zijn als je doelen hebt die als vanzelf lijken op te borrelen. Die te maken hebben met wat jij echt belangrijk vind. Dat heeft een positief effect op hoe hard je er je best voor wil gaan doen en hoelang je er moeite voor wil blijven doen. Je doet voor dit soort doelen die ‘van binnen uit’ komen harder je best. De kans dat je deze doelen bereikt wordt daardoor groter en omdat je het zo graag wil ben je extra blij als je jouw doelen gehaald hebt. Lentekriebels kunnen de kans dat je succesvol bent vergroten.
En zo’n nieuw en fris seizoen nodigt mij ook uit om allerlei dingen in mijn privéleven te gaan veranderen. Ik krijg zin om de zolder op te ruimen of om mijn huis anders in te richten. Ik ga helemaal op in wat ik doe, ben fluitend aan de slag en vergeet de tijd en de omgeving om mij heen terwijl ik bezig ben. Opeens lijkt alles moeiteloos te gaan. Dit noemen we ook wel Flow. Een flow ervaring ontstaat door heldere doelen te hebben die uitdagend zijn, waar je de vaardigheden voor hebt en door je erop te concentreren. Van de lente raak ik gemakkelijk in Flow. En Flow maakt gelukkig.
Als je door jouw lentekriebels enthousiast en blij bent en je deelt dat met anderen blijkt dat jouw manier van reageren het besmettelijke effect van lentekriebels nog extra versterkt. Martin Seligman – een andere belangrijke naam in de positieve psychologie – beschrijft in zijn boek ‘Flourish’ vier manieren waarop je op een gebeurtenis kunt reageren. Passief en destructief, actief en destructief, passief en constructief en actief en constructief. Als iemand anders jou iets vertelt waar hij of zij blij mee is, kun je passief en destructief reageren; je geeft er geen aandacht aan en gaat door over iets wat jij belangrijk vindt. Of je reageert actief en destructief. Je zegt iets als; fijn voor je, vooral omdat het meestal mis gaat bij jou. Een passief en constructieve reactie is; mooi zeg, gefeliciteerd! De meest positieve reactie actief en constructief is; super zeg! Wil je mij er meer over vertellen? Wat gebeurde er precies? Bij deze laatste manier van reageren beleef je samen de gebeurtenis nog een keer en voelt de verteller zich ‘gezien’ en begrepen. Lentekriebels; door ze te delen versterk je het positieve gevoel en de onderlinge relatie.
Lentekriebels: had ik er maar het hele jaar last van!